Tìm kiếm Blog này

Đàn guitar: 1001 câu hỏi vì sao?

Học đàn guitar đến giai đoạn nào cũng có nhưng khúc mắc riêng tùy vào cách học đàn guitar của từng người và điều cơ bản là bạn có đi đúng hướng và đầu tư nghiêm túc hay không. Bài viết dưới đây tổng hợp nhiều thắc mắc của quý vị và quý bạn trong quá trình theo học giáo trình guitar ABC
-Do các câu hỏi tổng hợp từ comment của các bạn nên chúng đa dạng với nội dung dàn trải, nên mình sẽ trả lời từng câu theo những hiểu biết còn hạn chế của mình.
Dan-guitar-1001-cau-hoi

Câu hỏi 1: Tập guitar trong bao lâu thì đàn được.

Đây là câu hỏi mình rất hay gặp và thực sự chưa ai dám trả lời chính xác thời gian là “bao lâu sẽ đàn đươc”. Vì lý do điều này phụ thuộc nhiều vào lỗ lực và cách thức cũng như hướng đi của bạn. Một điều rất phũ phàng là nếu bạn tập với thời gian ngắn mà đòi hỏi biết đàn ngay/luôn thì đó là điều không tưởng.
Thứ 2 là tùy vào tần xuất tập luyện. Đàn không phải là kỹ năng bẩm sinh nên cũng cần thời gian. Nếu bạn học theo phương pháp đi tắt thì nhanh đàn được nhưng không tự phát triển được. Còn nếu bạn học theo lối cơ bản lý thuyết thì cực khổ và lâu biết đàn-& dễ nản trí. Bạn hãy chọn cách thứ 3. vừa học tắt, vừa nghiên cứu lý thuyết. Giáo trình học đàn guitar ABC có thể giúp bạn làm tốt việc này.

Câu hỏi 2: Cho rằng bạn biết cách vào bài hát đúng tone giọng và đúng nhịp. Muốn học theo hướng đệm hát guitar ở mức đơn giản nhất mà chưa cần biết nhạc lý thì theo học các nội dung như thế nào?

Để đệm đàn được mà không học nhạc lý bạn cần đi theo các nội dung sau(Đương nhiên bạn sẽ khó phát triển nêu không tìm tòi)
1: Bấm & chuyển tốt ít nhất 5-6 hợp âm cơ bản. Tham khảo chương 2 hợp âm cơ bản.
2. Đọc được ký hiệu viết tắt hợp âm để đọc bài hát có ghi hợp âm.
3.Biết 1 số cách gảy (rải và quạt) đơn giản tức là học các điệu theo cách đơn giản nhất. Tham khảo chương 3- Các điệu cơ bản
4.Chịu khó nghe bài hát mẫu.


Câu hỏi 3: Muốn học đệm hát sao cho bài hát có hồn nhất cần phải học những gì ?

Với người đã đàn được thì thực sự không có cái “nhất” cho việc đệm 1 bài hát, mỗi người một kiểu hòa âm và mỗi người một cách đặt hợp âm:
Thông thường để đem lại kết quả thuyết phục, người đàn làm được những kỹ năng sau:
1- Chọn hợp âm và chuyển hợp âm hợp lý.
2- Biến hóa được nhịp phách.
3-Thêm nốt hoa mỹ, láy đúng lúc, đúng chỗ…
4-Solo dạo giữa.
5-Intro – Outtro ( Dạo đầu bài và kết bài)

Câu hỏi 4: Nguyên cung và nửa cung là gì?

+ Cung là gì? Bạn hãy hiểu đơn giản, cung (nguyên cung) là đơn vị đo độ chênh lệch cao, thấp của hai âm thanh.
2+ Nửa cung là gì? Bạn hãy hiểu đơn giản: Nửa cung là 1 chênh lệch cao độ nhỏ nhất giữa 2 nốt nhạc. Dĩ nhiên nếu khoảng này nhỏ hơn thì tai ta vẫn phân biệt được. Tuy nhiên, trong âm nhạc, người ta coi đơn vị nửa cung là nhỏ nhất và không chia nhỏ hơn được nữa. Bạn có thể tham khảo lại tại bài học đầu tiên: HỌcđàn guitar ABC - Bài 1

Câu hỏi 5: Tại sao bạn bấm nốt rời trên phím đàn mà dây bị rè:

Các lý do sau đây sẽ khiên bạn bấm nốt rời không thành công:
1.     Bạn bấm bằng thân ngón tay, ngón tay áp vào cần đàn làm dây đàn bị vướng.
2.     Bạn bấm dịch về phía trái ngăn đàn, lực bấm mạnh nhưng dây không gấp khúc vắt qua phím đàn, tiếng đàn rè và lệch do bị hẫng lưng chừng với phím đàn.
3.     Các ngón của bàn tay trái của bạn vẫn để móng tay. Bạn lưu ý rằng dù chỉ một ít móng tay ở các ngón bấm cũng khiến bạn gặp rắc rối khi bấm. Lúc ấy giữa ngón bấm và cần đàn sẽ có một cữ khoảng trống và ngón tay khó ép được dây đàn xuống mặt cần đàn. Khi bấm, bạn sẽ cảm giác thấy vướng và tức móng tay. Bạn lưu ý người chơi đàn luôn cắt móng các ngón tay bấm rất triệt để, kể cả ngón út.
*Không nhất thiết phải bấm quá mạnh mà hãy bấm đủ lực, bấm chính xác thì bạn sẽ thành công*
4.     Đàn của bạn dây quá cứng, cần lực bấm mạnh. Bạn nhanh đau mỏi tay làm mất hứng thú tập luyện. Nếu có thể, bạn hãy tự cải tiến cây đàn của mình bằng cách thức "Dao kéo" hãy tham khảo bài này: : Mod đàn guitar
Câu hỏi 6: Tại sao bạn bấm hợp âm không thành công:
Các trường hợp hay gặp:
Bam-hop-am-chuan

a)     Nghe thấy có tiếng rè: 
-Hãy nhìn vào các ngón bấm của bạn xem bạn đã bấm vuông góc nhất bằng các đầu ngón hay chưa, nếu bạn bấm có 1 hay nhiều ngón bằng thân ngón tay áp xuống cần đàn gây vướng vào các dây khác thì sẽ dẫn đến hiện tượng rè hoặc có tiếng tạch(Câm dây). 
-Hãy nhìn vào các ngón bấm của bạn xem bạn đã bấm xô toàn bộ các ngón về phía phải ngăn đàn hay chưa. Hãy cố gắng đặt chuẩn các đầu ngón tay rồi bật lần lượt các dây từ thấp đến cao.
b)    Bạn bấm được 1 vài hợp âm nhưng khi bật chùm nốt thấy âm thanh lộn xộn, nghe các dây không hòa hợp. Lỗi này do dây đàn của bạn sai. Bạn hãy kiểm tra lại dây đàn để khắc phục tình trạng trên.
*Bạn không nên đòi hỏi bấm được ngay, hãy xác định trước cần 1 khoảng thời gian, và mỗi ngày bạn bỏ ra 1 khoảng thời gian tập bấm để ngón tay quen dần và yên tâm là cứ đà ấy thì bạn sẽ bấm được*

Câu hỏi 7: Bạn đã bấm được 1 số hợp âm nhưng tại sao lại chuyển quá chậm:

TL: Bạn lưu ý rằng bấm được hợp âm rồi không có nghĩa là bạn đã sử dụng được chúng. Bạn cần luyện cả khả năng chuyển hợp âm. Có thể đầu tiên bạn phải mất 1 chút thời gian mới chuyển sang hợp âm mới. Để có hứng thú và tâm lý tốt hơn, bạn hãy tập chuyển lặp đi lặp lại các hợp âm có thế bấm gần giống nhau:
Đề nghị chuyển hợp âm như sau: 
Am – C – Am…
Am – E – Am…
Dm - F -  Dm...
Em – Am – Em...
Em – G – Em...
Câu hỏi 8: Muốn đệm 1 bài hát giọng đô trưởng (C) cần biết bấm tối thiểu bao nhiêu hợp âm? Chúng gồm những hợp âm nào?
TL: Bạn cần biết tối thiểu 3 hợp âm chúng bao gồm đô trưởng (chủ âm) - C, Fa trưởng –F, Sol trưởng hoặc sol 7 – G/G7

Câu hỏi 9: Muốn đệm 1 bài hát giọng la thứ (Am)cần biết bấm tối thiểu bao nhiêu hợp âm? Chúng gồm những hợp âm nào?

TL: Bạn cần biết tối thiểu 3 hợp âm đó là: La thứ(Chủ âm)- Am, re thứ - Dm, Mi trưởng hoặc Mi bảy – E/E7.
* Bộ 3 hợp âm như trên sẽ có thể đủ dùng cho nhiều bài hát, song bài hát sẽ rất đơn điệu*

Câu hỏi 10: trong 1 bài hát sử dụng tối đa bao nhiêu hợp âm?

TL: Số hợp âm trong 1 bài nhạc không giới hạn, người càng thuần thục sẽ càng sử dụng được nhiều hợp âm trong 1 bài hát. Tuy nhiên, dùng quá nhiều hợp âm không có nghĩa là bài đàn của bạn sẽ rất hay.

Câu hỏi 11: Tập đàn bao lâu trong 1 ngày là hợp lý?

Không nhất thiết qui định thời gian, quan trọng là hứng thú và sự kiên nhẫn của chính bạn. Hứng lúc nào tập lúc đó. Chính vì thế nếu đã muốn tập đàn, bạn không thể không có đàn bên cạnh.

Câu hỏi 12: Mới tập đàn, bạn nên làm gì khi cảm thấy đau, mỏi các ngón tay bấm?

Khi tập đàn bạn cần tập cho quen tay, việc bị đau ngón bấm sẽ cản trở bạn rất nhiều. Khi thấy đau các đầu ngón tay bấm. Bạn hãy chuyển sang tập gảy dây buông để ngón bấm được nghỉ, khi thấy bớt đau bạn quay lại tập bấm. Lâu ngày ngón bấm sẽ bền bỉ dần theo năm tháng và bạn sẽ quen dần cả ngón bấm và ngón gảy.

Câu hỏi 13: Vì sao bạn đã chuyển được hợp âm và tập gảy/quạt theo clip nhưng đệm và hát thấy không khớp?

-Bạn mới biết chuyển hợp âm nhưng khi vào hát cần làm 1 lúc 2 việc. nên khi đàn và hát bạn bị phân tâm. Hãy tập đàn thêm nữa và đến lúc đã quen hẳn thì vừa hát vừa đàn.
-Bạn chưa biết thế nào là tone giọng để hát sao cho khớp cao đô. Bạn lưu ý, cao độ của bài hát do đàn của bạn quyết định chứ bạn không thể tự mình quyết định cao độ nếu không biết chuyển giọng trên đàn.
-Bạn chưa cảm nhận được nhịp. Nguyên nhân của việc này là do bạn đi tắt khi học 1 nội dung nào đó, có thể bạn chưa đàn được 1 bài nhạc nào đã muốn đi tập bài nhạc riêng của mình. Bạn hãy xem kỹ lại các video và tập lấy 1 vài bài đơn giản trước, các bài đàn đơn giản chính là chìa khóa tốt nhất giúp bạn mở cảnh cửa cho các nội dung khác.
Hãy tham khảo các bài từ Bài 6. Bài 7. Bài 8 bài 9. Bài 10. Bắt đầu từ Bài 6 - Tập gì sau hợp âm

Câu 14: Có phải bàn tay bạn có các ngón dài quá, ngắn quá, nhỏ quá, to quá nên không thể tập đàn?

Điều đó hoàn toàn sai:
Bạn lưu ý mỗi người 1 cấu tạo ngón tay cũng như mỗi người 1 vóc dáng. Chung qui lại nếu bạn tập một môn thể thao như thế nào thì bạn tập đàn cũng như thế. Vấn đề là nhanh hay chậm thì còn phụ thuộc vào nhiều thứ khác nữa.
Ví như cô bé Virginia Nguyen tập đàn classic khi bàn tay cô ấy còn rất nhỏ, điều đó cho thấy bàn tay nhỏ không phải là lý do để khiến bạn không tập được đàn.
Hoặc John Williams - Huyền thoại guitar classic người Úc, tôi nghĩ bàn tay của ông ta không thể nhỏ hơn vô số người Việt được.

Câu 15: Có phải cứ tập liên tục thì sẽ nhanh đàn giỏi hơn không?

Điều đó không sai nhưng cũng không hoàn toàn đúng.
Xin lấy 1 ví dụ:  Tôi có người bạn đi tập thể hình: Mỗi ngày anh ấy bỏ ra ½ giờ để tập và sau 3 tháng (90 ngày) thấy cơ bắp anh ấy to và rắn lên nhiều, như vậy tổng thời gian tập của anh ấy là 45 tiếng. Anh ta rủ tôi đi cùng, tôi nhận lời vì thấy anh ấy khỏe ra. Tôi muốn đặt mục tiêu tập liên tục 5 giờ 1 ngày để sau  9 ngày cũng là 45 giờ tập thì cơ bắp của tôi sẽ rắn như của anh ta lúc này. Theo bạn tôi có đạt được mục tiêu đó hay không?
Quay lại với việc tập đàn: Nếu bạn ngồi tập liên tục 240 giờ trong 10 ngày sẽ không thể bằng 1 người cũng tập với tổng thời gian 240 giờ mà họ chia nhỏ ra mỗi ngày 3 tiếng thành 80 ngày.
*Xin bạn lưu ý:  Ngoài lỗ lực cá nhân thì bạn cần để kỹ năng của mình hình thành một cách tự nhiên theo từng ngày tích lũy chứ không nên đốt cháy giai đoạn sẽ đem lại kết quả không tốt mà đem quá nhiều công sức cho một thành quả không xứng đáng. Bạn kỳ vọng mình tập đàn 1 cách vội vàng và hy vọng rút ngắn thời gian để có được tay nghề của 1 người tập đều đặn lâu năm thì có lẽ cũng không hẳn là một cách thức tốt*

Câu 16: Rút cuộc là nên hiểu: “Gam”, “Giọng” “Âm giai” theo cách đơn giản như thế nào?

Bạn hãy hiểu, gam và âm giai thực ra là 1. Còn “giọng” thì “ăn theo” gam và âm giai. Khái niện giọng gần với việc sử dụng cho lời hát để người hát điều chỉnh thanh quản sao cho phát ra âm thanh phù hợp vơi nhạc cụ khi hòa âm. Với 1 bài hát, “gam”, “giọng”, “âm giai” thì bạn cứ hiểu chúng cùng một tên gọi. Ví dụ như bài hát “giọng” là “đô trưởng”, thì “gam” cũng “đô trưởng”, và âm giai cũng là “đô trưởng” nốt.

Câu 17: Chọn đàn guitar loại nào? Acoustic hay Classic?

Nếu không tính đến các loại guitar đặc biệt khác thì hai dòng đàn acoustic và classic về cấu tạo cũng như số dây và cách chơi rất giống nhau, người ta phân chia ra 2 loại như thế nhằm phát huy tối đa theo sở trường lối chơi của từng loại.
- Đàn Classic sở trường để chơi cổ điển thường lắp dây nilon cho âm thanh êm dịu trong trẻo mềm mại và sâu lắng, cần đàn classic thường mỏng và to ngang hơn đàn acoustic, dây đàn classic thường có khoảng cách lớn hơn đàn acoustic giúp người đàn dễ lần các nốt riêng biệt cũng như bấm hợp âm và gảy móc chùm hợp âm theo từng thế bấm trong trình tấu cổ điển.
- Đàn acoustic sở trường dùng trong đệm hát và đệm trong dàn nhạc, nhất là dùng để đệm rải nhạc nền và chạy giai điệu trong thể loại rock. Chính vì thế 1 số loại đàn có khuyết thùng nhằm tạo thuận lợi khi đặt ngón ở các nốt cao và rất cao. Loại này thường lắp dây kim loại cho âm thanh mạnh, sắc.
- Bạn lưu ý 2 loại trên có thể thay thế cho nhau được với một số trường hợp.
Ví dụ đàn classic vẫn đệm hát được. Đàn acoustic vẫn solo hay chơi classic được, tuy nhiên sẽ gặp 1 số bất lợi khi dùng đàn Acoustic để chơi classic. Thông thường người vẫn ta dùng đàn classic để đệm hát nhiều hơn là dùng đàn Acoustic để trình tấu classic. Thậm trí có nhiều trường hợp đàn classic đệm hát rất hay. 
*Một việc tôi đã từng làm là lắp dây kim loại cho cả đàn classic*
dan-guitar-classic-va-guitar-acoustic

Câu 18: Chất lượng đàn có ảnh hưởng đến quá trình tập đàn hay không?

TL Hoàn toàn ảnh hưởng:
-         Đàn càng tốt thì càng dễ chơi, dễ tập, bấm thấy nhẹ và mềm, cần thẳng, các phím nhô đều không gây vướng phím tạo ra tiếng rè.
-         Đàn càng  tốt thì có âm thanh càng chuẩn. Bấm toàn bộ các nốt cả ngăn cao lẫn ngăn thấp trên cần đàn thấy không bị lệch âm, méo âm.
-         Đàn càng tốt thì có âm thanh càng hay. Thùng đàn thiết kế tốt và dùng gỗ tốt sẽ cho âm thanh hay. Cần đàn bằng gỗ tốt sẽ ít bị cong, vặn theo thời gian và cho âm thanh chuẩn, dây đàn tốt cũng sẽ cho âm thanh hay và chuẩn. Bạn dễ cảm âm, nghe hợp âm và cao độ nốt nhạc trên đàn.
Bạn có cây đàn cũ và muốn thử cải tiến nó: Tham khảo Cải tiến đàn guitar cũ

Câu hỏi 19: Các bài rải hợp âm và cảm âm trong phần Học đàn guitar ABC bài 6 có tác dụng gì:

Chương 4 học cảm âm từ A - Z sẽ là câu trả lời dành cho bạn.

Câu hỏi 20: Cung và nửa cung chênh nhau trên cần đàn như thế nào?

TL: Mỗi ngăn đàn sẽ chênh nhau nửa cung. Điều đó cũng cho biết trên guitar không thể có khoảng chênh lệch nhỏ hơn nửa cung(Nếu không tính đến trường hợp nhéo/đẩy dây hay còn gọi là "bend").

Câu hỏi 21: Cao độ mẫu là gì, tại sao nên chỉnh đàn theo cao độ mẫu?

-Cao độ mẫu là cao độ chung cho các nốt nhạc mà mọi nhạc cụ lẫn giọng hát đều tuân thủ theo.
-Tại sao nên chỉnh đàn theo cao độ mẫu:
Cao độ mẫu dùng chung cho tất cả nhạc cụ và giọng hát, khi chỉnh đàn theo cao độ mẫu, sẽ có các ích lợi sau:
a)Trong khi học đàn: Bạn sẽ dễ cảm nhận, so sánh âm thanh do đàn của mình phát ra với âm thanh trên đàn của giáo viên dạy. (Đương nhiên, người học và giáo viên phải cùng chỉnh đàn theo cao độ mẫu).
b)Trong khi chơi đàn: Bạn dễ dàng tập theo 1 bản solo hay đệm hát bằng cách nghe nhạc, hoặc chuyển giọng theo ý mình.
Bạn có thể chỉnh đàn theo mẫu chuẩn: Nghe ở đây

Câu hỏi 22: Tại sao cấu tạo 1 số hợp âm phổ biến chỉ có 3 nốt mà trên cần đàn lại có tới 5 - 6 nốt?

TL: Cấu tạo hợp âm có 3 nốt cho biết chỉ cần 3 nốt trên là tạo ra 1 hợp âm bất kể chúng là nốt quãng 8 nào, cứ có tên 3 nốt đó là thành hợp âm. Trên cần đàn có 5-6 nốt nhưng quanh đi quẩn lại chỉ là 3 nốt đó vì trong 5-6 nốt sẽ phải có các nốt trùng tên:
Ví dụ: Đô trưởng được thành lập bởi 3 nốt đô - mi - sol: Khi bấm trên đàn ở ngăn 1 có 5 nốt có trình tự từ dây 5 đến dây 1 là:
hop-am-c
Dây   5 -   4   -  3   -  2  -   1
Nốt: Đô - Mi -  Sol - Đô - Mi:
Như vậy thực ra là có 3 nốt là: Đồ - Mi - Sol mà thôi.

Câu hỏi 23: Hợp âm Fa trưởng, nên tập bấm chặn hay tập bấm tắt?

Câu 23. Nhiều khi bạn nghe nói: Hợp âm đô trưởng có chứa 3 nốt Đô - Mi - Sol. Khi bấm bạn chẳng thấy nốt sol đâu cả? Tại sao?


TL: Bạn quên mất một điều : các Hợp âm ở thế 1 đầu cần đàn là hợp âm chứa cả nốt buông(Không bấm) Nốt sol chính là cái dây buông số 3. Bạn hãy nhìn vào sơ đồ hợp âm C trên để xem sẽ rõ. Bạn sẽ hiểu lầm là thế bấm của 3 ngón sẽ bấm 3 nốt Đô mi Sol. Bạn lưu ý thế bấm sẽ không giống cấu tạo của hợp âm, mà chỉ là hệ quả của cấu tạo hợp âm.




Các câu hỏi sẽ cập nhật liên tục….

Rất hy vọng các bạn có thêm những thắc mắc. Hãy đừng ngần ngại đặt câu hỏi và mình sẽ trả lời nếu như mình biết. Cảm ơn quí vị và quí bạn !

Nếu bạn thắc mắc mời bạn đến gặp mình tại FACEBOOK - OLD GUITAR

Đàn guitar: 1001 câu hỏi vì sao? Rating: 4.5 Diposkan Oleh: Mạc Anh - Nhạc sỹ gác bếp

0 Comments:

Đăng nhận xét

Liên hệ với tôi

Tên

Email *

Thông báo *